Wieża
W XIII wieku w południowej części wzgórza zamkowego wzniesiono wieżę o wymiarach około 11,5 m x 11,5 m i grubości ścian 3 m. Wieża od najdawniejszych czasów była znakiem dominacji, panowania nad okolicą oraz wysokiej pozycji społecznej mieszkańców. W praktyce była najwyższym punktem umożliwiającym daleką obserwację terenu i wczesne dostrzeżenie nadciągającego wroga. Wieża poznańskiego zamku pozwalała również kontrolować miasto u jego podnóża.
W wieży mieściło się także więzienie.
W dawnej Polsce karę więzienia nazywano po prostu „wieżą”.
„Dolna wieża” był to podziemny loch, ciemny, wilgotny i zimny, gdzie trzymano więźniów kryminalnych przez rok i sześć tygodni, co tylko niewielu było w stanie przeżyć, a jeśli wychodzili, to byli niewidomi, obłąkani, ciężko chorzy.
„Górna wieża” była więzieniem cywilnym - widnym, czystym, ciepłym, stosowanym za niewielkie przestępstwa popełniane przez szlachetnie urodzonych, którzy w więzieniu sami troszczyli się o swoje utrzymanie. Niekiedy „górnej wieży” nie zamykano wcale, polegając na słowie szlachcica, że nie ucieknie.
Wieża poznańskiego zamku została rozebrana w 1794 roku.
Obecnie na zachowanym 6-metrowym przyziemiu murów XIII-wiecznych, stoi nowa, monumentalna wieża zwieńczona gankiem nadwieszonym na machikułach i nakryta spiczastym dachem. Wznosi się na wysokość około 43 m, a Poznań można oglądać z tarasu widokowego umieszczonego na wysokości 30 m. Widać stąd nie tylko miasto aż po krańce, ale także tereny podpoznańskie.
